Goudier Adası’ndaki postanenin 2023 yılı takımını oluşturan bayanlar adaya ayak bastıklarında birinci muhtaçlık duydukları şey kürekler oldu.
İngiltere’den yola çıkan ve evvel uçak akabinde da gemiyle yaklaşık 13.000 kilometre yol yapan grubu, adada Kraliyet Donanması’nın askerleri karşıladı. Çünkü yaşayacakları Port Locknoy bilim üssü, Aralık ayında yağan karlarla kaplanmıştı ve 4 metre derinlikteki karı kazıp binaya girebilmek için yardıma gereksinim duymaları muhtemeldi.
Dört bayandan oluşan grubun en küçüğü olan 23 yaşındaki Clare Balantyne, CNN Travel’a yaptığı açıklamada, gemiden indiklerinde dikkatini çeken birinci şeyin her şeyin donmuş olması, ikincisinin ise penguenler olduğunu söyledi. Balantyne, “Her yerdeydiler” diye konuştu.
GEÇEN YIL 16.000 KİŞİ ZİYARET ETTİ
Antarktika Yarımadası’nın batısında kalan ve aşağı üst bir futbol alanı büyüklüğünde olan bu adada binden fazla Gentoo pengueni yaşıyor. Ada, İngiltere’nin birinci kalıcı Antarktika üssünü kurduğu 1944 yılından bu yana kaşiflerle bilim insanlarının, son periyotta de turistlerin gözdesi.
Goudier Adası’nda postanenin yanı sıra bir müze bir de ikramlık eşya mağazası bulunuyor. Adaya 2022-23 döneminde 200’den fazla gemi uğradı, neredeyse 16.000 ziyaretçi ayak bastı. Bu sayede Goudier, “donuk kıta”nın en işlek yerlerinden biri oldu.
4.000 MÜRACAATTAN 4’Ü SEÇİLDİ
Her yıl Güney Yarımküre’de yaz mevsimine tekabül eden Kasım-Mart periyodunda seçilmiş bir grup adaya geliyor ve bilim üssünü yönetim ediyor. Pandemiden sonraki birinci periyot için 4.000’den fazla kişi başvurdu fakat yalnızca dört kişi kabul edildi.
Ekipte postane müdürü olan Balantyne’ın yanı sıra üs başkanı Lucy Bruzzone, yaban hayatı gözlemcisi Mairi Hilton ve mağaza müdürü Natalie Corbett bulunuyor.
Adadakilerin en değerli sorumluluklarından biri penguenleri saymak ve Gentoo’ların üreme örüntüleriyle ilgili bilgi toplamak. Bu çalışma adadaki koloniye ait uzun vakittir devam eden bir bilimsel araştırmanın modülü.
“KAÇABİLECEĞİNİZ HİÇBİR YER YOK”
Her 1000 bireyden fakat birinin seçildiği bu vazifenin pek çok zorluğu var elbette. Vazifeliler beş ay boyunca tek göz odada daima birlikte yaşıyor. Çeşmelerden su akmıyor, internet yok ve boş vakit epey hudutlu. İki haftada bir, 1 gün müsaade kullanabiliyorlar.
Birleşik Krallık Antarktika Mirası Vakfı Saha Operasyonları Koordinatörü Vicky Inglis, “Bu çok ağır bir tecrübe. Adeta üst üste yaşıyorsunuz, kaçabileceğiniz hiçbir yer yok” diye konuştu.
Adada kaçacak yer yok ancak bol bol penguen dışkısı var. Inglis, “Yazın bir noktada karlar eridiğinde her yerin dışkıyla kaplı olduğunu görüyorsunuz” derken kokunun da herkese nazaran olmadığını kelamlarına ekledi.
GEMİ GELİNCE SICAK DUŞ ALABİLİYORLAR
Goudier’da yemekler ya konserve ya da kuru besin olmak zorunda. Lakin bir kruvaziyer gemisinin adayı ziyaret ettiği vakitlerde vazifeliler farklı bir şeyler yeme talihi buluyor. 200 yolcu kapasiteli bu ufak gemiler birebir vakitte adadakiler için sıcak bir duş alma lüksünün gerçek olması manasına geliyor.
2023 grubunun üyeleri, boş vakitlerini nasıl değerlendirdiklerini bir blog yazısında şöyle anlatıyor:
“Günün büyük bir kısmını uyuyarak geçiriyoruz! Sonra adanın etrafında bir yürüyüşe çıkıyoruz Çok ağır hareket ediyoruz zira hiçbir şeyi kaçırmak istemiyoruz. Bilhassa de deniz minareleri, yosunlar, deniz yıldızları ve kriller üzere küçük şeylere dikkat ediyoruz. Bunun dışında fotoğraf çekiyoruz, kitap okuyoruz, sohbet ediyoruz – tıpkı bu üste bizden evvel yaşamış olanlar üzere.”
“NEŞELİ OLMAK ÖNEMLİ”
Birleşik Krallık Antarktika Mirası Vakfı CEO’su Camilla Nichol ise adaya gönderecekleri isimleri belirleme kriterlerinin net olmadığını belirterek, “Burada kıymetli olan sizin bir takımla birlikte çalışabilme hüneriniz. Sevinçli olmak, hayatın keyfini çıkarabilmek ve sıkıntıları süratle çözebilmek önemli” diye konuştu.
Adadaki şartların pek konforlu olmamakla birlikte büyüleyici olduğunu da kelamlarına ekleyen Nichol, “Antarktika, Dünya üzerindeki öteki hiçbir şeye benzemiyor. Uçsuz bucaksız bir yer, el değmemiş, hava o kadar berrak ki… Bir anda insanlığın bir üyesi olarak kendinizi küçücük hissediyorsunuz. Tabiat bizden çok daha büyük” dedi.
İnsanlığın çok az temas ettiği bu kıtaya gittiğinde, Antartika’yı muhafaza sorumluluğunu hissettiğini de belirten Nichol, “Geri döndüğümde bir hedefim olduğunu hissediyordum” tabirlerini kullandı.
İKLİM BİLİMİNİN DOĞUM YERİ
2023-24 döneminde adaya gidecekleri belirlemek için açılan müracaatlar geçtiğimiz günlerde sonlandı. Yeni takım bu yıl sonunda Goudier’ın yolunu tutacak. Nichol, adaya giden gönüllülerin kıymetli bir bilimsel mirası sürdürdüğünü belirterek, “Antarktika tarihinin aşikâr bir devrine dair çok az anlatılmış bir kıssayı temsil ediyor ve anlatıyoruz. Bu öykü bugün üzerine kaygılandığımız problemlerle çok yakından ilişkili” dedi ve ekledi:
“Burası iklim biliminin Antarktika’daki doğum yeri. Burası keşiflerin yapıldığı ve harekete geçebileceğimiz bir yer.”
Ozon katmanındaki delik 1985 yılında Antarktika’da genç bir araştırmacı tarafından keşfedilmişti. Bu keşfin akabinde Montreal Protokolü imzalanmış ve kloroflorokarbon gazları yasaklanmıştı. Bu olay, ulusların bir ortada çalışması durumunda etraf felaketlerinin durdurulabileceği tarafında çok güçlü bir örnek.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ Mİ YOKSA BEŞERLER MI?
Nichols, son yıllarda Gentoo penguenlerinin “üreme muvaffakiyetinde biraz gerileme yaşandığını” fakat bu durum sebebine dair net konuşmanın güç olduğunu söyledi. Nicols, “Muhtemelen iklim değişikliği en büyük itici güç lakin insan ögesinin tesirini de dikkatle incelemeliyiz” diye konuştu.
Antarktika’nın son yıllarda bir turizm patlaması yaşadığı yanlışsız. Fakat Nichol kıtanın düzlüklerinin hala epey geniş olduğunu hatırlattı.