Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üç günlük Körfez çeşidi, Türk müteahhitlerini heyecanlandırdı. Evvelki yıllarda metrodan otoyola, havaalanından su iletimine kadar Körfez ülkelerinde çok sayıda projeye imza atan Türk müteahhitlerinin yeni maksatları ortasında dijital dönüşüm, yapay zekâ, altyapı, akıllı kent uygulamalarını Körfez’e taşıma bulunuyor. Körfez ülkelerinin Türkiye gayesinde ise lojistikten finansa, petro-kimyadan yenilenebilir güce kadar bir çok sektöre yatırım bulunuyor.
Ticaret Bakanlığı yetkilileri, dünyanın alım gücü en yüksek ülkelerinin içinde bulunduğu Körfez ülkeleri ile Türkiye ortasındaki ticari münasebetlerin tarihi ve kültürel yakınlığın tesiriyle olumlu bir seyir izlediğine dikkat çekiyor. Bölgeye ihracatın 21 milyar dolara ulaştığı belirtilirken potansiyelin büyüklüğüne vurgu yapılıyor. Bakanlık yetkililerinin verdiği bilgiye nazaran Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri ile ticari ilgiler ve önümüzdeki süreçte olası işbirlikleri şöyle:
HEDEF AKILLI KENT PROJELERİ
Bir yıl önceye nazaran Türkiye’nin ihracatını üç kat artarak 1.1 milyar dolara çıkardığı Suudi Arabistan ile ikili ticaret hacmi 6.5 milyar düzeyinde bulunuyor. Türk müteahhitlerinin değerli amaç ülkeleri ortasında yer alan Suudi Arabistan, en fazla proje üstlenilen altıncı ülke pozisyonunda yer alıyor. Bugüne kadar Türkler, bu ülkede otoyollardan metroya, havalimanından su iletimine kadar çok sayıda projeye imza attı. Şirketler önümüzdeki süreçte de dijital dönüşüm, yapay zekâ, altyapı, akıllı kent, gayrimenkul geliştirme ve inşaat alanındaki tecrübelerini Suudi Arabistan 2030 Vizyonu kapsamındaki tüm projelerde göstermeyi planlıyor. Birebir formda Suudi yatırımcıların da Türkiye’de birçok alanda işbirliği fırsatı yakalayabilecekleri bedellendiriliyor.
DOĞALGAZDA DEV YATIRIM
Katar ile ekonomik bağlantılarını son 10 yılda geliştiren Türkiye, 2022’de ihracatını yaklaşık yüzde 31 oranında artırarak 1.5 milyar dolara yükseltti. İki ülkenin dış ticaret hacmi 2.3 milyar dolara çıktı. Katar’ın 2022 sonu prestijiyle Türkiye’deki yatırımları ise 10 milyar dolara yaklaştı.
Türk müteahhitler Katar’da bugüne kadar 20 milyar dolar pahasında 190 proje üstlenirken, son devirde büyük çaplı metro ve karayolu projelerini aldılar. Maksatlarında ise Katar’ın yıllık ürettiği doğalgaz ölçüsünü yaklaşık yüzde 50 oranında artıracak olan Kuzey Alanı Genişleme Projesi (North Field Expansion-NFE) kapsamında yeni işler üstlenmek bulunuyor. Beş yıl evvel imzalanan Türkiye-Katar Ticaret ve Ekonomik Paydaşlık Muahedesi sayesinde Katar Ulusal 2030 Vizyonu çerçevesindeki tüm projelerde Türk firmalarının etkin biçimde yer alması da gayeler ortasında.
Türkiye’nin Körfez’deki en kıymetli ticaret ortaklarından olan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile ticaret hacmi geçen yıl 10 milyar dolara yaklaştı. BAE’den ithalat yüzde 83 oranında arttı, 4.5 milyar dolar oldu. Türkiye’ye yapılan stok yatırım fiyatı 3.4 milyar dolar olan BAE’nin önümüzdeki süreçte Türkiye’de lojistik, finans, petro-kimya, yenilenebilir güç ve altyapı alanları başta olmak üzere yatırım hissesini artırması öngörülüyor. BAE yatırım fonları, kamu ve özel dal şirketleri Türkiye’ye yatırım için özel bir çalışma yürütüyor.
HEDEF 25 MİLYAR DOLAR
Mart ayında imzalanan Türkiye-BAE Kapsamlı Ekonomik İştirak Muahedesi ile iki ülke ticaret hacminin beş yıl içinde 25 milyar dolara ulaşması hedeflenirken, Türk müteahhitleri bu ülkede konuttan metroya, havalimanından karayoluna yaklaşık 13 milyar dolarlık 141 proje üstlenmiş durumdalar. Abu Dabi 2030 Vizyonu ile Buyrukluk iktisadında petrol üretiminin iktisada katkısının 2030’da yüzde 36’ya düşürülmesi ve güç, petro-kimya, metaller, havacılık-savunma sanayi başta olmak üzere birçok kesimde yatırımların yönlendirilmesi planlanıyor.
KÖRFEZDEN TÜRKLERE ÖZEL DAVET
Türkiye Müteahhitler Birliği Lider Vekili ve YDA Grup Yönetim Kurulu Lideri Hüseyin Arslan Körfez ülkelerinin Türk mütehahhitleri için her vakit için çok değerli bir pazar olduğunu belirterek, şu tabirleri kullandı: “Sadece Suudi Arabistan’da 20 yılda 25 milyar doların üzerinde iş yaptık ve önümüzdeki 7 yılda 2030 vizyonu çerçevesinde Suudi Arabistan’da yüzlerce milyar dolarlık proje onaylandı, bütçeleri hazır ve imaline başlayacaklar. Suudi Arabistan Türk müteahhitlerinin muvaffakiyetini, müteahhitler de o pazarı, kurallarını güzel biliyor. Siyasi külfetler devri de sona erdi ve artık artık Türk müteahhitleri liste başına koydular. O denli ki bu yıl içinde heyetler dörtten fazla defa ellerinde evraklarla, roadshow’a geldiler, projelerini sundular. Geçen hafta konut ve belediyelerden sorumlu bakan ve ekibi Türkiye Müteahhitler Birliği’ni ziyaret etti. Projeleri Türklerden diğer istenilen kalitede, uygun fiyatta ve müddetinde bitirecek kimse olmadığını biliyorlar. YDA ve yedi firma daha ARAMCO’nun kısa listesine girdik. Katar ve BAE’de de Suudi Arabistan üzere birebir formda iş hiç bitmez. Katar yeni bir city yapıyor, gerek Abudabi’de gerekse Katar’da tıpkı biçimde Türk firmalarının çok âlâ deneyimleri var. İnanıyoruz ki ikili uygun ilgiler Türk firmalarının tercih edilmesinde öncelik sağlayacak.”
Hüseyin Arslan